BESTECİ VE İCRACILAR

GİUSEPPE DONİZETTİ

(06.11.1788-12.02.1856) İtalyan asıllı orkestra ve bando şefi, İtalya Bergamo’da doğdu ve İstanbul’da öldü. İtalyan Opera bestecisi Gaetano Donizetti’nin (1797-1848) ağabeyidir. Müziğe amcası Carini Donizetti ile başlayan Giuseppe,1808 yılında Napoleon ordularına girerek Avusturya ve İspanya seferlerinde bandocu olarak görev aldı. Napolyon yönetiminin düşmesinin ardından Sardunya (Piemonte) Krallığı’nda mızıka şefi oldu. II. Mahmut’un 1826 yılında Mehterhâne-i Hâkanî’yi kaldırmasının ardından, yerine Sardunya Krallığı’nın İstanbul elçisi aracılığı ile Fransız Marquel tarafından kurulan Mızıkay-ı Hümâyûn beğenilmemiş, bunu üzerine yönetmek ve bandoyu düzenlemek üzere Giuseppe Donizetti İstanbul’a davet edilmiştir. 1828 yılında İstanbul’a gelen Donizetti Paşa bir ay sonra bu bando ile ilk konserini verdi. 1828 yılında Mahmûdiye Marşı’nı, 1839 yılında Mecîdiye Marşı’nı yazdı. Her ikisi de atfedildikleri padişahların dönemlerinde milli marş olarak çalındı. Bazı Türk müziği eserlerini tampere sistem ile çok seslendirme çalışmaları oldu. Kendi eserlerinde Türk makamlarını kullanmaya özen gösterdi. Üç hâneli bir Sofyan Şevkefzâ Peşrev yazmıştır.

II. Mahmut’tan İftihar, Sultan Abdülmecit’ten Mecîdî, Fransa’dan Légion d’honneur nişanları aldı. Kendisine ilk önce miralay rütbesi verildi ve “Bey” dendi, hayatının son dönemlerinde mîrlivâ ve “Paşa” oldu. Necip Paşa, Osman Paşa, Hacı İbrahim Paşa, Süleyman Paşa, Neşet Paşa, Albay Halil Bey, Yarbay Âtıf Bey, Sultan Abdülmecit ve Nigâr Kalfa öğrencileri olmuştur.